Cilt Kanseri Nedir, Belirtileri, Tedavisi

Cilt Kanseri Nedir?

Cilt kanseri, cilt hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına aşırı maruz kalma sonucu gelişir, ancak genetik faktörler ve bağışıklık sistemi zayıflığı da rol oynayabilir. Cilt kanseri, bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve melanom olmak üzere başlıca üç türde görülür. Bazal ve skuamöz hücreli karsinomlar genellikle daha az agresifken, melanom daha tehlikeli ve yayılma potansiyeli yüksek bir türdür.

Cilt Kanseri Belirtileri ve Semptomları

Cilt kanserinin belirtileri türüne ve evresine göre değişiklik gösterir. Erken dönemde genellikle ciltte yeni bir ben, leke veya iyileşmeyen yara şeklinde kendini gösterir. İleri dönemde ise bu lezyonlar büyüyebilir, kanayabilir veya ağrıya neden olabilir.

• Yeni bir ben veya leke: Ciltte daha önce olmayan, şekli, rengi veya boyutu değişen bir ben veya leke.
• İyileşmeyen yara: Haftalarca veya aylarca iyileşmeyen bir yara veya kabuklanma.
• Kaşıntı, ağrı veya kanama: Ciltteki bir lezyonda kaşıntı, ağrı veya kendiliğinden kanama.
• Mevcut bir benin değişimi: Önceden var olan bir benin şeklinde, boyutunda veya renginde değişiklikler.

Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, derhal bir dermatoloğa başvurmanız önemlidir.

Cilt Kanseri Nasıl Ortaya Çıkar?

Cilt kanserinin temel nedeni, cilt hücrelerinin DNA'sında meydana gelen hasarlardır. Bu hasarlar genellikle güneşin UV ışınlarına aşırı maruz kalma sonucu oluşur. Ancak, bazı genetik faktörler ve bağışıklık sistemi zayıflığı da bu hasarlara katkıda bulunabilir.

• Güneş ışığına aşırı maruz kalma: Özellikle çocukluk ve gençlik döneminde yaşanan güneş yanıkları, cilt kanseri riskini önemli ölçüde artırır.
• Solaryum kullanımı: Solaryumlar da UV ışınları yaydığı için cilt kanseri riskini artırır.
• Açık ten rengi: Açık tenli, renkli gözlü ve kızıl veya sarı saçlı kişiler, cilt kanserine yakalanma açısından daha yüksek risk altındadır.
• Aile öyküsü: Ailede cilt kanseri öyküsü olan kişilerde, cilt kanseri riski daha yüksektir.
• Bağışıklık sistemi zayıflığı: Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanan veya bağışıklık sistemi hastalığı olan kişilerde, cilt kanseri riski artar.
• Yaş: Yaş ilerledikçe, cilt kanseri riski de artar.
• Kimyasal maddelere maruz kalma: Bazı kimyasal maddelere uzun süre maruz kalmak, cilt kanseri riskini artırabilir.

Cilt Kanseri Tedavi Yöntemleri

Cilt kanseri tedavisi, kanserin türüne, evresine, büyüklüğüne ve yerine göre değişiklik gösterir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi eksizyon, radyoterapi, kemoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler bulunur.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi eksizyon, cilt kanserinin en yaygın tedavi yöntemidir. Kanserli doku ve çevresindeki sağlıklı doku cerrahi olarak çıkarılır. Mohs cerrahisi, özellikle yüz bölgesindeki cilt kanserlerinde kullanılan özel bir cerrahi tekniktir. Bu teknikte, kanserli doku katman katman çıkarılır ve her katman mikroskop altında incelenir. Bu sayede, kanserli dokunun tamamen çıkarıldığından emin olunur ve sağlıklı doku korunur.

Medikal Tedavi

Radyoterapi, yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücrelerinin öldürülmesini amaçlar. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldüren ilaçların kullanılmasıdır. İmmünoterapi, bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı savaşmaya teşvik eden ilaçların kullanılmasıdır. Hedefe yönelik tedaviler, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını sağlayan belirli molekülleri hedef alan ilaçların kullanılmasıdır.

Cilt Kanseri Nasıl Önlenir?

Cilt kanserinden korunmak için alınabilecek en önemli önlem, güneşin zararlı UV ışınlarından korunmaktır.

• Güneşten koruyucu kullanın: Güneşe çıkmadan 30 dakika önce geniş spektrumlu (UVA ve UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan) ve en az 30 faktörlü bir güneş kremi uygulayın. Güneş kremini her iki saatte bir veya yüzme, terleme gibi durumlarda daha sık yenileyin.
• Güneşin en yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmaktan kaçının: Güneşin en yoğun olduğu 10:00-16:00 saatleri arasında dışarı çıkmaktan kaçının. Mecbur kalırsanız, gölgede kalmaya özen gösterin.
• Koruyucu giysiler giyin: Uzun kollu giysiler, şapka ve güneş gözlüğü takarak cildinizi güneşten koruyun.
• Solaryumdan kaçının: Solaryumlar da UV ışınları yaydığı için cilt kanseri riskini artırır.
• Cildinizi düzenli olarak kontrol edin: Cildinizdeki herhangi bir yeni ben, leke veya değişiklik fark ederseniz, derhal bir dermatoloğa başvurun.