Hemorroid (Basur) Nedir, Belirtileri, Tedavisi
Güncel ve güvenilir tıbbi bilgiler • Uzman doktorlar tarafından onaylanmıştır
Hemorroid (Basur) Nedir?
Hemoroid (Basur), rektum ve anüs bölgesindeki toplardamarların şişmesi ve iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu damarlar, dışkılama sırasında aşırı zorlanma, kronik kabızlık veya ishal, hamilelik, obezite ve genetik yatkınlık gibi çeşitli faktörler nedeniyle genişleyebilir. Hemoroidler, iç ve dış hemoroidler olmak üzere iki ana türde sınıflandırılır. İç hemoroidler rektumun içinde oluşurken, dış hemoroidler anüsün dışında meydana gelir. Oluşum mekanizması, damar duvarlarının zayıflaması ve bağ dokusunun elastikiyetini kaybetmesiyle ilişkilidir, bu da damarların şişmesine ve kanamaya yol açar.
Hemorroid (Basur) Belirtileri ve Semptomları
Hemoroidin belirtileri, türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Erken dönemde genellikle hafif kaşıntı ve rahatsızlık hissi görülürken, ileri dönemlerde kanama, ağrı ve şişlik gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
- Kanama: Dışkılama sırasında veya sonrasında parlak kırmızı kan görülmesi en yaygın belirtilerden biridir.
- Ağrı: Özellikle dış hemoroidlerde ağrı sık görülür. Oturma, yürüme veya dışkılama sırasında ağrı şiddetlenebilir.
- Kaşıntı ve Tahriş: Anüs bölgesinde kaşıntı, tahriş ve yanma hissi olabilir.
- Şişlik: Anüs çevresinde şişlik veya ele gelen bir kitle hissedilebilir.
- Dışkılama Zorluğu: Hemoroidler, dışkılama sırasında zorlanmaya neden olabilir.
- Akıntı: Anüs bölgesinden mukuslu akıntı gelebilir.
Hemorroid (Basur) Nasıl Ortaya Çıkar?
Hemoroid oluşumunda birçok faktör rol oynar. En önemli risk faktörleri arasında şunlar yer alır:
- Kabızlık ve Dışkılama Sırasında Zorlanma: Sert dışkıyı çıkarmak için aşırı zorlanmak, anüs bölgesindeki damarlara baskı yaparak hemoroid oluşumunu tetikleyebilir.
- Kronik İshal: Sık ve sulu dışkılama da hemoroidlere yol açabilir.
- Hamilelik: Hamilelik sırasında artan karın içi basıncı ve hormonal değişiklikler, hemoroid oluşma riskini artırır.
- Obezite: Aşırı kilo, anüs bölgesindeki damarlara baskı yaparak hemoroid oluşumuna katkıda bulunabilir.
- Hareketsiz Yaşam Tarzı: Uzun süre oturmak veya ayakta durmak, anüs bölgesindeki damarlarda basıncı artırabilir.
- Genetik Yatkınlık: Ailede hemoroid öyküsü olan kişilerde hemoroid gelişme riski daha yüksektir.
- Yaş: Yaş ilerledikçe, dokuların elastikiyeti azalır ve hemoroid riski artar.
- Liften Fakir Beslenme: Yetersiz lif alımı kabızlığa neden olabilir ve hemoroid riskini artırabilir.
Hemorroid (Basur) Tedavi Yöntemleri
Hemoroid tedavisi, belirtilerin şiddetine ve türüne bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri arasında medikal tedavi, cerrahi tedavi ve doğal tedavi yöntemleri bulunur.
Medikal Tedavi
Hafif ve orta şiddetli hemoroidlerde genellikle medikal tedavi yeterli olabilir. Medikal tedavide kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Topikal Kremler ve Merhemler: Anestezik, kortikosteroid veya anti-inflamatuar içeren kremler ve merhemler, ağrıyı, kaşıntıyı ve şişliği azaltmaya yardımcı olabilir.
- Ağrı Kesiciler: Ağrıyı hafifletmek için parasetamol veya ibuprofen gibi ağrı kesiciler kullanılabilir.
- Dışkı Yumuşatıcılar: Kabızlığı önlemek ve dışkılamayı kolaylaştırmak için dışkı yumuşatıcılar kullanılabilir.
Cerrahi Tedavi
İleri vakalarda veya medikal tedaviye yanıt vermeyen hemoroidlerde cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi tedavi seçenekleri şunlardır:
- Bant Ligasyonu: Hemoroidin tabanına lastik bir bant yerleştirilerek kan akışı kesilir ve hemoroidin küçülmesi sağlanır.
- Skleroterapi: Hemoroidin içine bir solüsyon enjekte edilerek damarın büzüşmesi ve kapanması sağlanır.
- Lazer Koagülasyonu: Lazer ışığı kullanılarak hemoroidin küçültülmesi veya yok edilmesi sağlanır.
- Hemorroidektomi: Hemoroidin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.
- Stapler Hemoroidopeksi: Hemoroidin rektum içine doğru yukarı çekilerek sabitlenmesidir.
Doğal Tedavi Yöntemleri
Hemoroid belirtilerini hafifletmek için bazı doğal tedavi yöntemleri de kullanılabilir:
- Sıcak Oturma Banyoları: Günde birkaç kez 10-15 dakika sıcak suda oturmak, ağrıyı ve şişliği azaltmaya yardımcı olabilir.
- Lifli Gıdalar Tüketmek: Bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıllı ürünler tüketmek, kabızlığı önleyerek hemoroid riskini azaltır.
- Bol Su İçmek: Yeterli miktarda su içmek, dışkının yumuşak kalmasına yardımcı olur.
- Aloe Vera: Aloe vera jeli, anüs bölgesine uygulandığında kaşıntıyı ve tahrişi azaltabilir.
Hemorroid (Basur) Nasıl Önlenir?
Hemoroid oluşumunu önlemek veya belirtilerini hafifletmek için aşağıdaki koruyucu önlemler alınabilir ve yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir:
- Lifli Gıdalarla Beslenmek: Bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıllı ürünler tüketerek kabızlığı önleyin.
- Bol Su İçmek: Günde en az 8 bardak su içerek dışkının yumuşak kalmasını sağlayın.
- Düzenli Egzersiz Yapmak: Düzenli egzersiz, kabızlığı önlemeye ve genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olur.
- Dışkılama İhtiyacını Ertelememek: Dışkılama ihtiyacını ertelemek kabızlığa yol açabilir.
- Dışkılama Sırasında Aşırı Zorlanmaktan Kaçınmak: Dışkılama sırasında aşırı zorlanmak, anüs bölgesindeki damarlara baskı yaparak hemoroid oluşumunu tetikleyebilir.
- Uzun Süre Oturmaktan veya Ayakta Durmaktan Kaçınmak: Uzun süre oturmak veya ayakta durmak, anüs bölgesindeki damarlarda basıncı artırabilir.
- Sağlıklı Kilo Korumak: Aşırı kilolu veya obez olmak, hemoroid riskini artırır.